Układ dźwięków na gryfie gitary basowej

ROZŁOŻENIE DŹWIĘKÓW NA GRYFIE.

Piszę ten króciutki artykuł, gdyż będzie mi on pomocny przy lekcjach
związanych z nutami.

Obszerniejsze ujęcie tematu znajduje się w tekście Obywatela w dziale
Początki (zobacz). A więc do rzeczy..

Układ dźwięków na gryfie

podlega pewnej niezmiennej logice, którą wystarczy raz zapamiętać, by
później móc odnaleźć każdy potrzebny nam dźwięk.

Mianowicie dźwięki następują po sobie w ściśle określonej kolejności, a
wygląda ona tak (przecinki oznaczają kolejne progi – odległość pół
tonu):

C, Cis/Des, D, Dis/Es, E, F, Fis/Ges, G, Gis/As, A, Ais/B, H, C, Cis… itd,
itp.

Dalej kolejność owa się powtarza. Pamiętając powyższą zasadę możemy
już bez wahania określić, jakie dźwięki znajdują się na kolejnych
progach danej struny. Dla przykładu – najgrubsza struna w czterostrunowym
basie zagrana bez naciskania któregokolwiek progu (pusta) wydaje dźwięk E.
Zatem – korzystając z podanej wyżej kolejności – na pierwszym progu wychodzi
nam F. Drugi próg – fis albo ges, trzeci – G, czwarty Gis i tak dalej.

Po jakimś czasie umiejscowienie dźwięków na gryfie wejdzie nam w nawyk i
nie będziemy musieli się długo zastanawiać, jednak zanim to nastąpi
dźwięki można „liczyć” kolejno progami, by dojść do tego, który nam jest
potrzebny.

Co oznaczają te Cis/Des, Dis/Es i tym podobne..

Kolejne dźwięki pełne (C, D, E i tak dalej) oddalone są od siebie w
odstępach całego tonu, czyli dwa progi. Wyjątkiem jest tutaj odległość
między E i F, oraz H i C, która wynosi pół tonu (jeden próg). Natomiast
cała reszta to obniżone (z bemolem, czyli np Gb = Ges) lub podwyższone (z
krzyżykiem, G# = Gis) dźwięki. Na instrumencie tzw temperowanym (na
przykład jest nim bas z progami) podwyższony dźwięk poprzedni (czyli np
Gis) brzmi tak samo, jak obniżony dźwięk następny (czyli w tym przypadku
As). Gis i As znajdują się na tym samym progu, różniąc się jedynie
nazwą.

Mała uwaga: w użytym wyżej nazewnictwie H obniżone o pół tonu, czyli z
bemolem, nie zapisujemy Hb ani nie nazywamy „Hes”, tylko B.

Dla pewności – mała ściągawka z rozłożenia dźwięków na gryfie.

Nie trzeba jednak wkuwać tego na pamięć – wystarczy znać podaną przeze
mnie kolejność a wszystko można obliczyć samemu 🙂

(z lewej podane nazwy strun a na dole rzymskimi numery progów, ponieważ
chwilowo jest to wersja amerykańska, B zastąpcie H)

(obrazek pochodzi z http://www.activebass.com/basics/fboard.asp ActiveBass)